Elia Kazan

Elia Kazan (ur. 1909 r., zm. 2003 r.), amerykański pisarz, reżyser i aktor. Zdobywca trzech Oscarów i czterech Złotych Globów. Urodził się w Konstantynopolu w greckiej rodzinie, która wyemigrowała do Stanów Zjednoczonych, kiedy miał cztery lata. Studiował w Yale. W 1947 roku założył słynne Actors Studio. Karierę reżyserską rozpoczął na Broadwayu. Sukces jego inscenizacji, m.in. Śmierci komiwojażera i Kotki na gorącym blaszanym dachu, otworzył mu drogę do filmu. W 1945 roku wyreżyserował swój debiutancki film fabularny, a trzy lata później otrzymał pierwszego Oscara – za Dżentelmeńską umowę. Kolejne filmy – Tramwaj zwany pożądaniem, Viva Zapata, Na nabrzeżach (drugi Oscar za reżyserię), Wiosenna bujność traw, Ameryka, Ameryka, Układ (ekranizacja jego własnej powieści pod tym samym tytułem z Kirkiem Douglasem i Faye Dunaway), Goście i Ostatni z wielkich – ugruntowały jego pozycję genialnego reżysera, a przyznany w 1999 roku Oscar za całokształt twórczości ją przypieczętował.
Choć twórczość literacka pozostawała nieco w cieniu działalności filmowej Kazana, jego powieści – zwłaszcza Układ – spotkały się z niezwykle pozytywnym przyjęciem amerykańskiej krytyki. Co jest znaczące zwłaszcza wobec faktu, że współpraca Kazana z komisją McCarthy’ego nie przysporzyła mu przyjaciół w kręgach intelektualistów, z natury rzeczy skłaniających się ku liberalizmowi.

Elia Kazan