Jak nie umrzeć z nudów w stanie Maine 

 

Absolwentka Stanforda i Uniwersytetu Kalifornijskiego.
Doktor medycyny.
Autorka międzynarodowych bestsellerów.
Królowa thrillera medycznego.
Sąsiadka Stephena Kinga (który jest jednym z jej największych fanów).

 

Lekarka, matka, pisarka.

 

Tess Gerritsen to jedna z najbardziej rozpoznawalnych współczesnych pisarek. Odniosła imponujący, międzynarodowy sukces – jej książki dostępne są w 40 krajach, a łączna liczba sprzedanych egzemplarzy przekroczyła 30 milionów. Jakby tego było mało, każda jej nowa powieść natychmiast trafia na same szczyty list bestsellerów. Ale choć Gerritsen pierwszą książkę napisała w wieku siedmiu lat, wszystko wskazywało na to, że zawodowe uprawianie literatury pozostanie wyłącznie w sferze jej marzeń. Jej ojciec, kucharz i właściciel restauracji, był przekonany, że z pisania nie można wyżyć. To za jego radą i za sprawą wielkiego zamiłowania do nauki Tess zdecydowała się ostatecznie na studia medyczne – gwarantujące pewny zawód i stałe comiesięczne wynagrodzenie. Została lekarzem, po studiach praktykowała w Honolulu na Hawajach. Na urlopie macierzyńskim napisała niezbyt wysokich lotów romans kryminalny i wtedy… odkryła swoje prawdziwe powołanie. Po pierwszej powieści szybko przyszyły kolejne dwie, które sprawiły, że postanowiła porzucić dobrze prosperującą praktykę lekarską i całkowicie poświęciła się pisaniu. Pierwszą nagrodę za twórczość otrzymała, jeszcze kiedy była lekarzem, gdy wzięła udział w konkursie literackim organizowanym przez magazyn Honolulu, później – już jako pełnoetatowa pisarka – jeszcze kilkakrotnie cieszyła się z prestiżowych wyróżnień. Twórczość Gerritsen przypadła do gustu nie tylko miłośnikom literatury z dreszczykiem, ale też wielu krytykom, a magazyn „Publishers Weekly” całkiem zasłużenie obwołał ją królową medycznego suspensu.

Rizzoli & Isles

Kariera pisarska Gerritsen nabrała rozpędu w 1996 roku, gdy jej pierwszy thriller medyczny, Dawca, trafił na listę bestsellerów New York Timesa, a prawa do ekranizacji kupił Paramount. Na sprzedaży praw do sfilmowania napisanej trzy lata później Grawitacji Gerritsen zarobiła równy milion dolarów. W 2001 roku do księgarń trafił Chirurg, elektryzujący thriller o seryjnym mordercy, który niczym myśliwy poluje na samotne kobiety, a następnie odurza je, krępuje i brutalnie okalecza, pozbawiając narządów wewnętrznych. To właśnie w tej powieści po raz pierwszy pojawiła się detektyw Jane Rizzoli, choć była zaledwie bohaterką drugoplanową. Gerritsen planowała zabić Rizzoli, ta jednak wraz z rozwojem akcji stawała się postacią coraz bardziej dominującą, ostatecznie nie tylko pozostała przy życiu, ale wręcz zepchnęła pozostałych bohaterów w cień. Jak przyznała kiedyś autorka, stawiając ostatnią kropkę w Chirurgu, wiedziała już, że chce stworzyć powieść, w której Jane będzie główną postacią. I tak powstał Skalpel, w którym po raz pierwszy Gerritsen zaprezentowała czytelnikom lekarkę sądową Maurę Isles. Maura okazała się na tyle tajemniczą i intrygującą postacią, że Gerritsen zapragnęła napisać książkę, w której jej uwaga będzie skoncentrowana właśnie na doktor Isles – efektem był Grzesznik. I tym sposobem w mgnieniu oka narodziła się uwielbiana przez czytelników seria thrillerów medycznych z dwiema równorzędnymi bohaterkami, przygód których czytelnicy wciąż nie mają dość. Rizzoli i Isles trafiły też na mały ekran – na podstawie książek został nakręcony inspirowany losami bohaterek serial kryminalny Partnerki („Rizzoli & Isles”) z udziałem Angie Harmon i Sashy Alexander. Mogli go oglądać telewidzowie w 22 krajach na świecie, w tym także w Polsce.

Kino kocha Tess, Tess kocha kino…

 

Choć doświadczenia Tess z hollywoodzkim przemysłem filmowym nie są najlepsze, pisarka wciąż chętnie bierze udział w projektach filmowych. W 1999 roku Gerritsen sprzedała prawa do ekranizacji Grawitacji firmie New Line Cinema, którą wkrótce kupił Warner Bros. Dziesięć lat później studio Warner nakręciło film Grawitacja, w reżyserii Alfonso Cuarona, do czego oczywiście miało prawo, ale przy produkcji nie wywiązało się z warunków umowy, jaką New Line Cinema zawarło z Gerritsen – nie została podpisana jako autorka i nie dostała wszystkich należnych tantiem, dokonano też daleko idących zmian w oryginalnej historii. Autorka pozwała Warnera, a sąd orzekł na jej niekorzyść – Warner Bros, kupując New Line Cinema, nie miał obowiązku honorować zapisów poprzedniej umowy. Potężna wytwórnia dosłownie zmiażdżyła pisarkę na sali rozpraw. O wiele lepiej współpracuje się jej z niskobudżetowymi twórcami i reżyserami dokumentów. Jakiś czas temu Gerritsen napisała scenariusz do filmu Island Zero – klasycznego horroru, który wyreżyserował jej syn. Film opowiada o wyspie u wybrzeży Maine, którą zamieszkują rybacy całkowicie uzależnieni od promu, którym transportowane jest jedzenie, paliwo i inne zapasy. Kiedy prom przestaje kursować, mieszkańcy zostają odcięci od świata. Telefony nie działają, a rybacy, którzy zostają wysłani na ląd, nie wracają. Mieszkańcy wyspy zastanawiają się, co stało się ze światem zewnętrznym, a na brzegu zaczynają pojawiać się ciała. Wybucha panika, nie wiadomo, co się wydarzyło i co stanie się z tymi, którzy ocaleli… Produkcja została świetnie przyjęta przez publiczność i doceniona na międzynarodowych festiwalach filmowych. A pisarka i jej syn pracują już nad kolejnym filmem. Tym razem będzie to dokument o… świniach. W Teksasie wiele tych mądrych zwierząt uciekło farmerom, zdziczało, zaczęło niszczyć pola uprawne i terroryzować okolicę. Farmerzy nie mogą ich schwytać, bo świnie uczą się, jak działają pułapki, komunikują się ze sobą, współpracują. Film ma ukazać, jak bardzo zbliżona jest historia świń i ludzi, jak są podobne do nas pod względem genetycznym, jak są traktowane w różnych kulturach, a także jak je zabijamy.

Nauka i wiedza

 

Tess Gerritsen przez lata zdążyła przyzwyczaić swoich czytelników, że jej znakomite thrillery medyczne trzymają w napięciu od pierwszej do ostatniej strony. Jednak to nie wszystko. Książki autorki Chirurga charakteryzuje coś jeszcze – są niewyczerpanym źródłem informacji; zarazem uczą i fascynują. Prócz doświadczenia doskonałej literackiej rozrywki czytelnik ma okazję zajrzeć za kulisy pracy lekarza medycyny sądowej, który w prosektorium dokonuje sekcji zwłok, przenieść się w świat wykopalisk, poznać proces mumifikacji zmarłych oraz preparowania ludzkich głów przez Indian z plemienia Jivaro (Mumia), przyswoić legendy Dalekiego Wschodu (Milcząca dziewczyna), zgłębić tajniki pracy taksydermistów i dowiedzieć się o zwyczajach łowieckich największych z kotowatych (Umrzeć po raz drugi), zajrzeć za kulisy międzynarodowych programów kosmicznych NASA (Grawitacja), a także – za sprawą Sekretu, którego nie zdradzę – poznać żywoty świętych męczenników. Największym atutem tej serii są jednak sceny, w których najwyraźniej uwidacznia się fascynująca dla czytelnika wiedza Gerritsen z zakresu medycyny. Jak przystało na lekarza, amerykańska autorka opisuje miejsca zbrodni i zwłoki ofiar zupełnie na chłodno, z dystansem i powściągliwością właściwymi naukowcom, dzięki czemu jej książki stają się perwersyjnie orzeźwiające dla miłośników gatunku. Kolejne powieści tej niezwykle poczytnej serii potwierdzają, że Gerritsen nie tylko doskonale zna się na medycynie, ale też na ludzkiej naturze. Od lat z powodzeniem udowadnia swoje mistrzostwo w opowiadaniu historii zgłębiających psychikę seryjnych morderców, psychopatów i socjopatów, których od normalnych ludzi odróżnia brak sumienia.

Sąsiedztwo zobowiązuje

 

Amerykański stan Maine, w którym Tess Gerritsen zdecydowała się osiąść z rodziną, gdy na dobre zajęła się karierą literacką, wydaje się najnudniejszym miejscem na świecie. Jego teren to niemal bezludne hektary lasów wzdłuż wybrzeża Atlantyku. Podobno największym zagrożeniem są tu niedźwiedzie, ale zwykle kryją się one w głębi lasu i uparcie unikają ludzi. Za to w sklepie wielobranżowym łatwo się natknąć na króla horroru, Stephena Kinga. A trzeba pamiętać, że to w Maine tkwią korzenie jego pisarskich inspiracji – to tu tworzyli pełne mroku dzieła Nathaniel Hawthorne, Edgar Allan Poe i H.P. Lovecraft. I tu znajduje się fikcyjne miasteczko Castle Rock – centrum stworzonego przez Kinga uniwersum grozy. Groza jest też bliska Tess Gerritsen, wychowanej na horrorach klasy B, które jej matka, imigrantka z Chin, oglądała namiętnie pod pretekstem doskonalenia umiejętności językowych w nowym kraju. Groza, zbrodnia i namiętność są tym, co Gerritsen zarówno jako pisarka, jak i jako zapalona czytelniczka lubi najbardziej. To te elementy stanowią kwintesencję jej najnowszej powieści. „Kształt nocy” wyraźnie jest inspirowany gotyckimi powieściami grozy – mamy tu stare domostwo, które najwyraźniej sprowadza nieszczęście na lokatorki płci pięknej. Nękana wyrzutami sumienia Ava Collette opuszcza Boston i na odległym wybrzeżu Maine wynajmuje posiadłość znaną jako Strażnica Brodiego. Ma nadzieję, że uda jej się dokończyć pracę nad książką kucharską inspirowaną tradycjami kulinarnymi Nowej Anglii. W samotności natychmiast odnajduje spokój i natchnienie – dopóki nie zaczyna słyszeć tajemniczych głosów… Miejscowa plotka głosi, że od dziesięcioleci jej dom nawiedza duch kapitana Brodiego. Pewnej nocy Ava staje twarzą w twarz ze zjawą, która okazuje się… nadzwyczaj rzeczywista. Już wkrótce pochłonie ją emocjonujące dochodzenie i nocne spotkania z upiornym kapitanem Brodiem. Nawet jeśli czasami wydaje się jej, że popada w szaleństwo, Ava wie, że musi odkryć prawdę, zanim bezlitosny morderca  ponownie uderzy…

Chociaż kanwą powieści Gerritsen jest stara jak świat walka dobra ze złem, autorce udaje się unikać banałów i pustych frazesów. Uznanie, jakim Gerritsen cieszy się na świecie i w Polsce, nie wzięło się znikąd. Jej książki łączą w sobie profesjonalną wiedzę, lekkość pióra i talent do filmowej narracji. Tess Gerritsen tworzy powieści, od których nie sposób się oderwać, równie mroczne, co fascynujące: z licznymi zwrotami akcji, wspaniale nakreślonymi postaciami, z niesłabnącym napięciem i intrygą, której rozwiązanie zaskakuje.

Kształt nocy udowadnia, że Gerritsen jak nikt inny potrafi wodzić czytelników za nos i potwierdza to, o czym wszyscy już dawno wiedzieli – że ta autorka po prostu potrafi świetnie pisać!